SAUNANIN KURULACAĞI YER
Saunanın, bir oda içine yapılacak ise, odanın duvarları ytong, tuğla veya betonarme olmalıdır. Saunanın kurulacağı yerin duvarlarının imalatında betopan ve alçıpan gibi paneller kullanılmamalıdır. Sauna bir kabin olarak yapılacak ise uygun bir köşeye yerleştirilmelidir. Sauna duvarlarından en az bir tanesi hava giriş çıkışına müsait olmalıdır. Sauna yakınında bir duş olmalıdır.
SAUNADA KULLANILACAK AĞAÇLAR
Saunanın tavan ve duvar kaplamasında kullanılacak lambrilerin ham, fırınlanmış, budaksız (veya kilitli küçük budaklı) ve reçine kusmayan ağaç cinslerinden seçilmesi şarttır. Hemlock (Kanada Çamı), Western Red Cedar (Kaliforniya Kızıl Sediri), Finlandiya Çamı ve Fin Ladini lambriler bu tanıma en iyi uyan ağaç cinsleridir. Bu ağaçlar Kuzey ülkelerinde yetiştiklerinden sert hava koşullarında ve yavaş büyürler ve bundan dolayı daha sağlam ve dirençli yapıları vardır. Sıcaklık farklarından dolayı dönme ihtimalleri yoktur. Aynı zamanda ısınan havayı emerek dört bir yandan tekrar saunanın içine gönderirler. Saunanın içerisinde vücudun temas edeceği oturma ve yatma grupları, taban ızgarası ve sırt dayama yerlerinde saunanın yüksek ısısında bile cildi yakmayan Güney Afrika menşeli Abachi (Ayous – Wawa) ağacından latalar kullanılmalıdır. Bu ağacın oturma ve yatma gruplarında kullanılmasının diğer sebebi ise kıymıksız ve kolay temizlenebilir olmasıdır. Taban ızgarası portatif olmalı, kaldırıldığında altındaki mermer, seramik vb. kolaylıkla temizlenebilmelidir.Sauna içerisinde, özellikle de vücudun temas edeceği oturma ve yatma grupları, taban ızgarası ve sırt dayama yerlerinde kesinlikle çivi görünmemeli, konstrüksiyon gizli çivileme-vidalama ile yapılmalıdır.
SAUNANIN ÖLÇÜLERİ
Saunanın boyutları kullanım amacına ve kaç kişilik olacağına göre değişir. Evlerde kullanılacak sauna minimum 1,00 m2 alana sahip olabilir. Bir aile saunası için ortalama 4 m2 alan yeterli olacaktır. Ev saunaları için iç yükseklik 2,10 m olmalıdır. Ev saunaları genelde 2 katlı (oturma grubu + yatma grubu) olarak tasarlanır. Sosyal saunaların ise 6 m2’den daha küçük olmamaları gerekmektedir. 20 – 30 m2 büyüklüklere kadar sosyal sauna yapmak mümkündür. Sosyal sauna iç yüksekliği 2,40 m olmalıdır. Sosyal saunalar genelde 3 katlı (oturma grubu + 2 farklı kotta yatma grubu) olarak tasarlanmaktadır.
SAUNA KONSTRÜKSİYONU
Sauna tavanının, duvarlarının ve oturma-yatma gruplarının ahşap konstrüksiyonunda yüksek sıcaklığa ve sıcaklık farklarına dayanıklı 1. sınıf köknar veya buna denk ağaç türleri kullanılmalıdır. Karkas konstrüksiyon yapılırken karkas aralarının maksimum 50 cm olması gerekir.
SAUNA İZOLASYONU
Saunanın etkili bir ısı izolasyonuna sahip olabilmesi için karkas konstrüksiyon aşamasında sauna tavanı, duvarları ve kapısı en az 5 cm kalınlığında alüminyum folyolu cam yünü ile izole edilmelidir. Sauna kapısının cam olması durumunda veya saunada cam pencereler / duvarlar olması halinde bu imalatların mutlaka temperli – sekurit cam kullanılarak yapılması şarttır. İyi bir izolasyon ile ısı kayıpları engellendiğinden işletme maliyeti de düşmüş olur.
ELEKTRİK TESİSATI
Sauna içerisindeki (sauna dışındaki kontrol paneli ile sauna içerisindeki ısıtıcı ve aydınlatma armatürleri arasındaki) tüm elektrik tesisatı, eksiz ve kesiti ısıtıcı gücüne uygun seçilmiş silikonlu yanmaz kablolar kullanılarak yapılmalıdır. Çok küçük ev saunaları hariç sauna ısıtıcısın çalışabilmesi için 330 V trifaze elektrik gerekmektedir. Kablolama tesisatı hiçbir suretle sauna kabini içerisinden geçirilmemeli, karkas konstrüksiyon aşamasında ısı izolasyonunun arkasında kalacak şekilde teşkil edilmelidir.
SAUNA ISITICISI
Sauna ısıtıcısı seçilirken öncelikle ev saunasında mı yoksa umuma açık bir saunada mı kullanılacağına dikkat etmek gerekir. Çünkü ev saunalarının ısıtıcıları yalnızca sauna kullanılacağı zaman devreye alınır iken umuma açık saunaların ısıtıcıları sürekli çalışır durumdadırlar. Dolayısı ile bu performansa uygun teknik özelliklere sahip ısıtıcı seçilmelidir. Saunanın hacmi sauna ısıtıcısının kapasitesini belirler. İster ev saunası ister umuma açık saunada kullanılacak olsun, sauna ısıtıcısının kaliteli rezistanslara sahip olması çok önemlidir. Ancak kaliteli rezistanslara sahip ısıtıcılar “termal şok direnci” dediğimiz metalin ısı farklılıklarından dolayı yaşadığı deformasyona dayanabilir. Sauna ısıtıcısının yeri kapıya yakın olarak seçilmelidir. Ev saunalarının ısıtıcıları ister üzerinden kumandalı, ister sauna dışındaki harici kontrol paneli vasıtası ile kumanda edilebilen türden olabilir. Ancak umuma açık saunaların ısıtıcılarının mutlaka harici kontrol paneli ile kumanda edilen türden olması gerekmektedir. Belirli bir gücün üstündeki ısıtıcılar için ayrıca bir güç kontrol cihazının kullanılması da gerekli olabilir. Sauna ısıtıcısının etrafı ahşap muhafaza ile çevrilmeli, üzerine koyulan taşların yüksek ısıya dayanıklı volkanik taşlar olması ve patlamaması gerekmektedir.
HAVALANDIRMA
Sauna içerisinde devamlı ve cereyansız olarak sağlanan doğru bir hava sirkülasyonu ideal bir sauna ortamı için vazgeçilmezdir. Bu sayede ortamdaki oksijen miktarının yeterli düzeyde kalması sağlanmış olur. Saunanın içerisinde iki adet havalandırma menfezine ihtiyaç vardır. Birincisi sauna ısıtıcısının hemen altında, diğeri ise bunun diyagonal olarak karşısında, duvarda veya tavanda olabilir. Böylelikle temiz hava, ısıtıcının altında bulunan giriş menfezinden çekilir, ısıtıcının içerisinde volkanik taşların arasından geçerek yukarı doğru yükselir ve sauna içerisine yayılır. Kullanılmış hava ise saunanın üst kotuna yakın diğer menfezden dışarı atılır. Havalandırma sisteminin verimliliğini kolaylıkla test etmek mümkündür. Soba taşlarına dökülen suyun (buhar şoku) hemen ardından sauna içerisinde artan nem oranının kısa bir süre dengelenmesi sauna içerisinde iyi bir hava sirkülasyonu olduğunun ispatıdır.İdeal bir sauna atmosferinin sağlanmasında en önemli iki etken sıcaklık ve nemdir. Saunada sıcaklık kullanıcının isteğine bağlı olarak 80°C ile 100°C arasında, nem oranı ise %5 – %15 oranında olmalıdır. Sıcaklık özel sauna termometresi, nem ise özel sauna higrometresi ile ölçülür. Düşük nem oranı, çok kuru ve sert bir atmosfer yaratarak nefes alma zorluğuna va ağız kuruluğuna, yüksek nem oranı ise böylesine yüksek sıcaklıklarda tahammül edilmesi çok zor bir atmosfer yaratır.
AYDINLATMA
Sauna içerisindeki aydınlatma gözü rahatsız etmeyecek şekilde olmalı, ahşap ızgaralı veya örtülü 150 °C’ye dayanıklı özel seramik duylu ve muhafazalı düşük wattlı ampulle çalışan apliklerle yapılmalıdır. Aydınlatma armatürünün, ısıdan direk olarak etkilenmemesi için sauna ısıtıcısı ile aynı düşeyde eksende olmamasına dikkat etmek gerekir. İsteğe bağlı olarak sırt dayama latalarının veya ranzaların arkasına monte edilecek tüp şeklindeki armatürlerle saunanın içerisine sızan gizli ve hoş bir ışık efekti elde edilebilir. Ayrıca sauna tavanında lambrilerin arasına yerleştirilecek LED veya fiberoptik ışık uçları sayesinde gökyüzü efekti yaratılmış olunur. Sauna içerisinde sarı-mavi-kırmızı-yeşil olarak değişebilen ve farklı renklerin insan üzerindeki farklı etkilerinden yola çıkarak “renk terapisi” olarak adlandırılan hazır ve dışarıdan kumanda edilebilen aydınlatmalar da tercih edilmektedir.
SAUNA KAPISI VE CAM İMALATLAR
Sauna kapısının kasası ahşaptan imal edilir. Kapı kanadı ise masif ahşap (üzerinde cam pencere bulunan) veya komple cam olabilir. Sauna kapısı mutlaka dışarıya doğru açılmalı, menteşeleri zamanla sarkmayacak, roller kilidi gevşemeyecek kalitede olmalıdır. Ahşap kapıların iskeletinin imalatı sırasında kapının içerisinde en az 5 cm kalınlığında alüminyum folyolu cam yünü ile ısı izolasyonu yapılmalıdır. Sauna kapısının iç ve dış yüzeyi sauna içerisinde kullanılan duvar ve tavan lambrileri ile kaplanması tavsiye edilir. Üzerinde bulunan cam mutlaka temperli-sekurit olmalıdır. Sauna kapısının tamamen cam olması durumunda veya saunada kapı haricinde de cam pencere / duvarlar olduğunda yine bu tüm bu cam imalatların temperli-sekurit olması şarttır. Sauna kapısında anahtarlı kilit kullanılmaz, roller tipi ya da mıknatıslı kapatma sistemi kullanılır. Kapı kolunun sauna içerisinde kalan kısmı ahşap olmalıdır.
SAUNA TEMİZLİK VE BAKIMI
Sauna kullanımında en önemli konulardan biri hijyendir. Hijyenik bir sauna için portatif yer ızgarasının altındaki seramik, mermer vb. zeminin dezenfektanlı su ile haftada en az bir defa silinmesi gerekir. Saunanın ahşapları da, kullanım yoğunluğuna göre en az haftada bir defa bakteri, virüs ve mantarlara karşı özel spreylerle dezenfekte edilmelidir. Sauna kullanılmadan önce (özellikle umuma açık işletme saunalarında) mutlaka duş alınmalıdır. Saunaya ayakkabı veya terlik ile girilmemelidir. Sauna ahşaplarının üzerine kesinlikle cila, vernik, boya gibi kimyasal malzemeler sürülmemeli, ham hali ile muhafaza edilmelidirler. Aksi taktirde yangın riski ile karşı karşıya kalınmış olunur.